Bitkilerde Soğuklama İhtiyacının Meyve Kalitesine Etkisi

Bitkiler, sonbaharda yapraklarını, kışın dondurucu soğuğunda hayatlarını devam ettirebilmek için dökerler. Bitkilerin geçirdiği bu döneme dormansi dönemi denir. Dormant bitki çiçeklenme, meyve tutumu, sürgün oluşturma gibi normal hayati faaliyetlerini göstermez. Dormansi dönemi bitkinin ihtiyacı olan soğuklama süresi dolana kadar devam eder.

Soğuklama ihtiyacı türden türe, çeşitten çeşide farklılık gösterir. Bu yüzden hangi çeşidin nereye uygun olduğuna karar vermek çok büyük önem arz eder. Örneğin çeşidin soğuklama isteğinin, dikili olduğu bölgeden daha düşük olduğunu düşünürsek; çeşit erken bahar sürgünlerine ve erken çiçeklenmeye neden olacaktır. Bu durum o bölgede o çeşidin erken bahar donlarından ve soğuktan zarar görme riskini artıracaktır. Tam tersi şekilde çeşidin soğuklama ihtiyacının, dikildiği bölgeden fazla olduğunu varsayalım. Bu durumda da meyve tutumunda, iriliğinde ve kalitesinde çok ciddi yetersizlikler görülür. Dikim yapılacak bölge ile seçilecek çeşidin soğuklama süreleri benzer olmalıdır.

Bir bölgenin soğuklama süresinin ölçülmesi çok fazla değişkene bağlıdır. Bu yüzden ölçülmesi zordur. Hesaplanırken genellikle tahmini değerler üzerinden gidilir. En yaygın olarak kullanılan yöntemde, bitkinin dormansi döneminde  7,2 derecenin altında geçen süre olarak hesaplanabilir.

Çoğu meyve türlerinin soğuklama süresi ihtiyacı yüksektir (800-1000 saat) fakat daha düşük soğuklama süresine ihtiyaç duyarlar; 500 saat soğuklama süresinden daha az ihtiyaç duyan çeşitler düşük soğuklama isteğine sahip çeşitleridir. Kıyı ve güney bölgelerimizde soğuklama süresi 300 saate kadar düşmektedir, bu bölgelerde düşük soğuklama isteğine sahip çeşitler tercih edilmelidir.

Meyve bahçe kurarken dikkat edilecek önemli unsurlardan biri de çeşidin soğuklama süresi ihtiyacıdır. Bu yüzden karar verirken fidancınıza, bölgenizdeki tarımsal araştırma kuruluşlarına ve deneyimli meyve bahçesi sahiplerine danışarak karar vermek önem arz etmektedir.