Toprak Sağlığı Göstergeleri

Bahçe toprak sağlığı veya toprak kalitesi, çevreyi olumsuz etkilemeden verimli ağaçları uzun süre destekleme kapasitesidir. Toprak sağlığı, topraktaki biyolojik, fiziksel ve kimyasal özelliklerin etkileşimiyle şekillenir. Aktif toprak biyolojik toplulukları azotu mineralleştirir, toprak yapısı oluşturur ve bitki patojenleri ile rekabet eder. Toprağın fiziksel özellikleri, besin maddelerini depolama ve serbest bırakma yeteneğini; suyun girişini, depolanmasını ve hareketini; kökler ve mikroorganizmalar için yeterli oksijen sağlamayı ve çevresel stresi dengelemeyi belirler. Toprak sağlığının kimyasal yönleri arasında besin maddelerinin varlığı ve mevcudiyeti, pH, katyon değişim kapasitesi (CEC), tuzluluk ve ağır metaller veya kalıcı pestisit kalıntıları gibi kirleticilerin varlığı yer alır.

Toprak Sıkışıklığı

Verimli toprak, kökleri sağlıklı tutmak için hava ve su ile dolu yeterli gözenek boşluğuna (yaklaşık %50 toprak parçacıkları ve %50 gözenek boşluğu) sahiptir. Aşırı ıslak toprak üzerinde ağır ekipman kullanmak, toprak parçacıklarını daha sıkı hale getirerek fiziksel sıkışmaya yol açabilir ve bitkiler için daha az hava ve su bulunan daha küçük gözenekler bırakır. Toprak çok sıkıştığında, kökler artık topraktan geçemez, bu da kök büyümesini ve su ile besin maddelerine ulaşımını kısıtlar. Sıkışıklık sadece kök büyümesini etkilemez; aynı zamanda hava dolu gözeneklerin hacmini ve dolayısıyla topraktaki oksijen miktarını da azaltarak bitki köklerinde strese yol açabilir.

• Toprak Sıkışıklığını Ölçme: Bir penetrometre, metal bir çubuğun toprağa itilmesi için gereken kuvveti ölçer. 300 psi üzerindeki sıkışıklık kök büyümesini kısıtlayabilir.
• Toprak Sıkışıklığını Yönetme: Trafiği azaltmak, bahçe yenileme sırasında derin yırtma aleti ile mekanik olarak gevşetme, sıkışma katmanlarını delen güçlü kazık köklü örtü bitkileri dikme ve organik madde eklemek sıkışıklığı azaltabilir.

Su Tutma Kapasitesi

Bir toprağın su tutma ve bu suyu yavaşça sağlama yeteneği, bitki stresini sınırlamak için kritiktir. Su tutma kapasitesi, toprakta tarla kapasitesi ile kalıcı solma noktası arasındaki su miktarıdır. Yüksek kil veya organik madde seviyelerine sahip topraklar, kumlu topraklara göre daha yüksek su tutma kapasitesine sahiptir.

• Toprağın Su Tutma Kapasitesini İyileştirme: Gübre, kompost ve örtü bitkilerinin uygulanması, topraklara organik madde ekleyerek toprak su tutma kapasitesini yavaşça artırabilir.

Suyun Topraktan Geçişi

Suyun toprağa ve toprak içinde hareketi, suyun bitki köklerine ulaşmasını sağlamak ve yüzeyde birikmemesini veya gölet oluşturmamasını sağlamak açısından önemlidir. Suyun geçiş hızı büyük ölçüde toprak yüzeyindeki gözeneklerin boyutuna bağlıdır. Yüksek gözenekli toprakta su daha hızlı geçer. Organik madde ilaveleri gözenek boyutunu artırarak toprak yapısını ve su geçişini iyileştirebilir. 

• Su Geçişini Ölçme: Su geçiş oranı, belirli bir sürede toprağa ne kadar suyun geçebileceğinin bir ölçüsüdür. Bir plastik veya metal halkayı toprak yüzeyine yerleştirip belirli bir miktar su eklemek ve suyun toprağa geçiş süresini ölçmek basit bir yöntemdir.

Organik Madde

Toprak organik maddesi (SOM), topraktaki “canlı, ölü ve çok ölü” fraksiyonları içerir. Bitki ve hayvan kalıntıları, canlı ve ölü mikroorganizmalar ile iyi ayrışmış kalıntılardan oluşur. SOM, topraktaki pek çok özellik ve süreci etkiler. Organik maddenin yaşayan fraksiyonu bakteri, mantar, protozoa, toprak solucanları ve böcekleri içerir. 

• Organik Maddeyi Ölçme: Toplam organik madde, yanma ile ölçülür. Aktif karbon çeşitli yöntemlerle ölçülebilir, bunlar arasında potasyum permanganat oksidasyonu ve elekleme ile partikül organik madde ölçümü yer alır.

Kök Patojen Basıncı

Patojen basıncı, bitki sağlığı için önemli bir göstergedir. Yüksek patojen basıncı, hastalığa neden olan organizmaların köklere zarar verdiğini gösterir. Ağaç meyveleri için, patojen basıncı elma kökü biyoanaliz testi ile ölçülebilir.

Toprak Biyotası

Toprak canlıdır. Bir kübik ayak toprakta 2 trilyon bakteri, 5 kilometre mantar hifası, 4 milyon protozoa ve yüzlerce mikroorganizma bulunabilir. Büyük, aktif biyolojik topluluklar sağlıklı bitkiler için gereklidir. 

• Toprak Biyolojik Aktivitesini Artırma: Kompost, gübre ve mahsul kalıntıları toprak gıda ağına organik madde ve besin sağlar. Azotça zengin veya küçük partikül boyutuna sahip materyaller bakteriyi teşvik eder.

Mikroorganizmalara Elde Edilebilir Azot

Toprak organik maddesinde depolanan azot, zamanla mikrobiyal aktivite ile yavaşça kullanılabilir hale gelir. Toprak organik maddesinde depolanan azot miktarı ve biyolojik toplulukların aktivitesi, bitki azot mevcudiyetini belirler. 

Toprak pH’ı 

pH, toprağın birçok kimyasal ve biyolojik süreci etkilediği için temel bir toprak özelliği olarak kabul edilir. Azotlu gübrelerin asitleştirici kullanımı pH’ı zamanla düşürebilir. Tipik çözüm kireçlemedir.

Toprak Besin Maddeleri

Azot, fosfor ve potasyum gibi makro besinler ve mikro besinler bitki büyümesi ve toprak sağlığı için önemlidir.