Meyve Ağaçlarında Doğru Tozlanmanın Önemi
Meyve ağaçlarında tozlanmanın doğru şekilde gerçekleşmesi neden önemlidir? En önemli sebep tozlanma olmadan meyvenin oluşmayacağıdır. Bu yazıda meyvelerin oluşmasında kritik bir öneme sahip tozlanma sürecinde dikkat emeniz gereken noktaları sizinle paylaşacağız.
Bakıldığında, son 100 yıl içerisinde seyahat, elektronik aletler ve iletişim alanlarında şaşırtıcı düzeyde ilerleme kaydedildi. Bahçe işleri ve yetiştiricilikte de - bitkiler hakkındaki bilgimiz ve deneyimlerimiz arttıkça - önemli gelişmeler sağlandı. Yüzyıllar önce yetiştirilmiş ve yine yüzyıllar önce adları konmuş olsa da çok iyi tanımadığımız meyve ağaçları var. Şu anda bildiklerimizi daha öncesinde bilseydik bugün meyve üretimi hakkında çok yol almış olabilirdik.
Bu süreçte kaydettiğimiz önemli gelişmelerden biri - bugünün konusu olan -meyve ağacı tozlanması hakkında artık çok daha geniş bir bilgiye sahip olmamızdır.
Meyve Ağacı Tozlanması Nedir?
Meyve ağacı tozlanması eşeyli üremeye ve meyve oluşumuna tekabül eder. Tozlanma olmadan, meyve ağaçları meyve vermezler. Tozlanmadan sonra polen erkeklik organından dişi organa taşındığında gelişmeye başlar. Bunun sonucunda döllenme gerçekleşir ve tohum oluşur. Bu süreçte arılar çok önemli bir rol oynarlar!
Tozlanma kapsamında meyve ağaçları iki kategoride incelenir:
- Kendine Tozlanan. Tozlanmanın gerçekleşmesi için başka bir çeşide ihtiyaç duymayan ağaçlardır. Kendi kendine tozlanan ağaçlara tipik örnekler kayısı, nektarın, şeftali ve vişne ağaçlarıdır.
- Tozlayıcıya İhtiyaç Duyan. Tozlanma için başka bir çeşide ihtiyaç duyan ağaçlardır. Bu tür ağaçlara tipik örnekler genellikle elma, armut, erik ve kiraz ağaçlarıdır.
Bazı ağaçlar kendi kendine tozlansa da, çapraz tozlanma ile çok daha yüksek bir başarı sağlanabileceğini bilmenizde fayda var. Meyve ağacı tozlanmasından en iyi sonucu elde etmek için bir tozlanma şeması çıkarmanızı da özellikle tavsiye ediyoruz.
Tozlanma Rehberi
- Uyumlu polene sahip iki türü birbirine 15 metre mesafede dikin. Tozlanma, ağaçlar daha yakın ya da daha uzak mesafede dikildiğinde de gerçekleşir fakat ideal bir tozlanma için ağaçlar arasında 15 metre mesafe olmasını hedeflemek gerekir.
- Aynı sezonda çiçek açan türleri diktiğinizden emin olun. Meyve ağaçları listemizde her bir tür için tavsiye edilen tozlayıcıları bulabilirsiniz. Çiçek açma zamanını göz önünde bulundurduğunuzda dikmek istediğiniz türe uygun tozlayıcı bulmak hiç de zor değildir.
- Meyve Ağaçlarının düzgün tozlanmasında kilit nokta zamanlamadır. Erken çiçek açan bir çeşit erkenci bir başka çeşit ile tozlaşır; aynısı mevsim ortası ve geç dönem çeşit için de geçerlidir. Ortalama olarak, en uyumlu ağaçların çiçek açma dönemi tozlanmaya yetecek kadar birbiriyle çakışırlar fakat sadece 2 ağaç dikecekseniz, aynı zamanda çiçek açan ağaçları tercih etmek en iyi sonuç veren yöntem olacaktır.
Meyve ağaçlarının, özellikle de elma ağaçlarının, tozlanma süreci ile ilgili önemli bir nokta da diploit ve triploidler arasındaki farktır. Unutmamak gerekir ki pek çok elma türü diploittir (eş kalıtsal yani iki kat kromozomlu).
Meyve ağacının başarılı bir şekilde büyümesi için bazı önemli faktörler vardır ve bunlardan hiçbiri anlaşılması zor şeyler değildir. Meyvenin büyümesi için gerekli olan uygun ışık, konum, budama, ilaçlama ve daha pek çok önemli faktörlerden bahsedebiliriz fakat bunların hepsi ikinci sırada yer alır! O yüzden meyve yetiştiriciliğini başarılı bir şekilde yapmak istiyorsanız ağaçlarınızın ve bitkilerinizin gerektiği gibi tozlanmasını sağlayın.